बर्डफ्लु प्रभावित क्षेत्रलाई संकटग्रस्त क्षेत्र घोषणा

बर्डफ्लु प्रभावित क्षेत्रलाई संकटग्रस्त क्षेत्र घोषणा

काठमाडौ, मंसिर १६ - 

सरकारले भक्तपुरको बर्डफ्लु भेटिएको ठाउँलाई संकटग्रस्त क्षेत्र घोषणा गरेको छ । मन्त्रिपरिषद्को शुक्रबार बसेको बैठकले कुखुरामा बर्डफ्लु भेटिएको भक्तपुरको मध्यपुर ठिमी नगरपालिकाको वडा नं. १६, लोकन्थली र मनोहरा पुल नजिकको क्षेत्रलाई संकटग्रस्त क्षेत्र घोषणा गरेको हो ।

मन्त्रिपरिषद्ले संकट क्षेत्रमा बर्डफ्लु नियन्त्रण गर्न हरसम्भव सबै उपाय अवलम्बन गर्ने र अन्त्रय फैलन नदिन स्वास्थ्य र कृषि मन्त्रालयले आवश्यक कदम चाल्ने निर्णय गरेको सरकारका प्रवक्ता एवं परराष्ट्रमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठले बताए । 

स्रोत: कान्तिपुर दैनिक, मन्सिर १७, २०६८ 

'मासु खानुहोस् संक्रमण छैन'

काठमाडौ, मंसिर १६ - 

सरकारले राजधानी बर्डफ्लु -एभियन इन्फ्लुएन्जा) बाट मुक्त भएको घोषणा गरेको छ । कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयले शुक्रबार पत्रकार सम्मेलन गरी भक्तपुरको मनहरासहित राजधानीका कुनै पनि स्थानमा बल्र्डफ्लु नरहेको दाबी गरेको हो । 

'ढुक्क भई कुखुरा/हाँसको मासु, अन्डा खानुहोस्' पशुसेवा विभागका महानिर्देशक तथा पशुचिकित्सक नरबहादुर रजवारले भने, 'मनहरालाई रोगमुक्त क्षेत्र घोषणा गरेका छौं, किसानहरूले -मनहराबाहेककाले) निर्वाध पन्छी पालन गरे हुन्छ ।'

सम्मेलनमा कुखुराको मासु खाँदै पशुचिकित्सक रजवारले भने, 'बर्डफ्लुका विषाणु छैनन्, रोग नियन्त्रणमा आइसक्यो, शंका नराख्नुहोस्, निर्वाध व्यवसाय गरे हुन्छ ।' विभागले रोग देखा परेको मनहरा खोरलाई केन्द्रविन्दु बनाई प्रभावित क्षेत्रका किसानहरूलाई भने ४२ दिनसम्म पन्छी पाल्न तथा दाना भन्डार, बिक्री र ओसारपसारमा रोकेको छ । कात्तिक अन्तिम साता भक्तपुरको लोकन्थलीस्थित मनोहरा पुलनजिक चन्द्रबहादुर तामाङको खोरका हाँस र कुुखुरामा यस रोगका कीटाणु भेटिएपछि विभागले नै 'राजधानीमा पहिलोपटक बर्डफ्लु रहेको' घोषणा गरेको थियो । 'प्राविधिक टिम खटाइएका छन्, फ्लोअप र निरन्तर भिजिट जारी छ,' रजवारले भने, 'जिल्ला पशुसेवा कार्यालय भक्तपुरलाई पनि सक्रिय बनाइराखेका छौं ।'  

मनहरामा रोग देखिनुको कारण जटिल रहेको पशु स्वास्थ्य निर्देशनालयका वरिष्ठ पशु चिकित्सक नारायण घिमिरेले जनाए । उनका अनुसार यसमा तीनवटा कारण हुन सक्छन् । 'यो रोग प्राकृतिक रूपमै आएको हुन सक्छ,' मनहरामा रोग नियन्त्रणको नेतृत्व पनि गरेका चिकित्सक घिमिरेले थपे, 'दोस्रो, बाहिरबाट मान्छेले संक्रमित पन्छी/दाना वा अन्डा आयात गर्दा सर्नसक्छ र तेस्रो साइबेरिया लगायतका मुलुकबाट बसाइँ सराइ गर्ने पन्छीले ल्याएको हुनसक्छ ।' त्यसैगरी विभागले भक्तपुर क्षेत्रमा निजी स्कुल बन्द गरिनुपर्ने वैज्ञानिक कारण नभएको बताएको छ ।

स्रोत: कान्तिपुर दैनिक, मन्सिर १७, २०६८ 

Govt declares emergency in bird flu 

KATHMANDU, DEC 02 - 

The Cabinet, late on Friday, declared the western area of Lokanthali, the Manahara bridge area and slums adjoining the bridge ‘bird-flu emergency areas.’

The move was, however, in sharp contrast to the stand taken earlier in the day by the Ministry of Agriculture and Cooperatives, which had declared Kathmandu a ‘bird flu-free zone.’

According to government spokesman and Deputy Prime Minister Narayan Kaji Shrestha, a meeting of the Cabinet decided to take ‘extreme’ measures to prevent the spread of the flu to other parts of the Valley and also keep the area under surveillance.

However, senior veterinarian and the focal person of the Rapid Response Team (RRT) deployed in the affected area, said the government should have taken this decision much earlier as they have already intervened in the areas and done the needful.

In a press conference on Friday, a senior official from the Agriculture ministry said the Manohara area is free from the H5N1 virus, which also infects humans. A senior veterinary doctor, Dr Narayan Prasad Ghimire, had also said at the conference, “Kathmanduites need not worry about the flu as it is under control. The site of the outbreak will be kept under surveillance for 42 days and till then people there will not be allowed to rear fowls.”

An official involved in monitoring the outbreak was, however, quick to say that the declaration was made in haste. The official, who did not want to be named for fear of retribution, said the site should have been kept under observation for at least another week.

“The RRT members who slaughtered the birds on Tuesday have to be under observation for a week as they have high chances of developing bird flu symptoms,” said a veterinary doctor, requesting anonymity. “It has been just four days. Also, the pond close to the outbreak site is the only one in the entire area where all the birds go to swim. Chances are still high that the birds will be infected again.”

Despite claims from government officials that it has quarantined the area, many fowls are still seen in the nearby areas. Experts say the faeces of the fowls are a major source of infection.

Officials are, however, trying to play down the risk. Dr Nar Bahadur Rajwar, Director general at the Department of Livestock Services, said people can consume chicken and can also go on with their poultry business without fear. On Thursday, the government formed a seven-member RRT that will keep people in the outbreak area under surveillance for 10 days. 

“We have formed an experts’ team that will be observing the health of the residents in the area. We have also requested all the people there to visit the nearby Lokanthali sub-health post if they develop any Influenza like symptoms (ILS),” Dr GD Thakur, the chairman of the RRT and Director at the Epidemiology and Diseases Control Department (EDCD), said. The general symptoms of the disease include fever of more than 100.4 F, cough, sore throat, muscle ache and difficulty in breathing.

The RRT team on Friday visited the outbreak site where no one reported the symptoms, said Kumar Dahal, the Public Health Inspector at the Avian Influenza Control Project.

Source: The Kathmandu Post, Dec. 3, 2011

बर्डफ्लुको त्रासले स्कुलहरू बन्द

बर्डफ्लुको त्रासले स्कुलहरू बन्द

भक्तपुर, मंसिर १५ - 

बर्डफ्लुको त्रास फैलिएपछि लोकन्थली, कौशलटार र गठ्ठाघर क्षेत्रका २५ विद्यालय सोमबारसम्मका लागि बन्द गरिएका छन् । विद्यालयले अभिभावकलाई पत्र पठाई पठनपाठन बन्दको जानकारी गराएका छन् । बर्डफ्लु संक्रमित क्षेत्र वरिपरिका तीन किलोमिटर उच्च जोखिममा रहने भएकाले निजी तथा आवासीय विद्यालय संगठन -प्याब्सन) भक्तपुरले शुक्रबारदेखि सोमबारसम्म विद्यालय बन्द गर्ने निर्णय लिएको हो । 

सरोकारवालाबीच भक्तपुरमा भएको बैठकले बन्द गर्ने निर्णय गरेको थियो । बैठकमा प्याब्सनका जिल्ला पदाधिकारी, लोकन्थली, कौशलटार र गठ्ठाघरका निजी विद्यालयका पि्रन्सिपल तथा सञ्चालकहरू उपस्थित थिए । 'विद्यार्थीको स्वास्थ्यलाई ख्याल गरी विद्यालय बन्द गर्ने निर्णय भएको हो,' प्याब्सनका जिल्ला सचिव श्रीकृष्ण केसीले भने, 'बर्डफ्लु संक्रमित क्षेत्रमा सरकारले व्यवस्थापन नगरे थप बन्द गर्छौं ।' प्याब्सनले विद्यार्थी, अभिभावक र यस क्षेत्रका बासिन्दालाई संक्रमणबाट बच्न र बचाउन पूर्वसतर्कताको पहल गर्न सरकारसँग आग्रह पनि गरेको छ ।

बर्डपmलुका कारण सोमबारसम्म विद्यालय बन्द हुने भन्दै अविभावकलाई पठाइएको पत्रमा 'बर्डपmलुबाट बच्ने उपाय र रोग लागेपछि हुने लक्षणहरू' उल्लेख छन् । ओम ज्ञान मन्दिरको पत्रमा लेखिएको छ, 'मनोहरा क्षेत्रमा बर्डफ्लु देखिएकाले स्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर नपरोस् भनेर शुक्रबारदेखि सोमबारसम्म स्कुल बन्द गरिएको छ, बिनाकारण आफू र बालबालिका घरबाहिर नजाऔं, जानैपरे मास्क प्रयोग गरांै ।' विद्यालयको पत्रमा एक सातासम्म मासु नखान पनि आग्रह गरिएको छ । 

त्यस्तै, बर्डफ्लु मानिसमा लाग्दा निरन्तर टाउको दुख्ने, ज्वरो आउने, रुघा लागे जस्तो भए पनि सिँगान नआउने, श्वास फेर्न गाह्रो हुने, दम बढेजस्तो हुने भएकाले त्यस्तो लक्षण देखिए नजिकको स्वास्थ्य चौकीमा परीक्षण गराउन विद्यालयले आग्रह गरेका छन् । 'विद्यालय खोलेपछि पनि विद्यार्थीलाई अनिवार्य मास्क लगाउने र हात धुने तरिकाबारे सिकाउँछांै,' ओम ज्ञानमन्दिरका पि्रन्सिपल राम सुवेदीले भने । सेन्टअप परीक्षाको तयारी अवस्था भए पनि बर्डफ्लुका कारणले स्कुल बन्द गर्नुपरेको प्याब्सनका जिल्ला अध्यक्ष भुवन श्रेष्ठले बताए । 'स्वास्थ्यभन्दा ठूलो परीक्षा होइन,' उनले भने, 'प्याब्सनको आकस्मिक बैठकले विद्यालय बन्द गर्ने निर्णय गरेको हो ।' 

बर्डफ्लुको त्रास बढेपछि सर्वसाधारणले 'मास्क' लगाएर हिँडडुल गर्न थालेका छन् । तर सरकारले संक्रमित क्षेत्रमा प्रभावकारी निगरानी नगर्दा सर्वसाधारण त्रसित छन् । कृषि मन्त्रालयले उक्त क्षेत्रमा ४२ दिनसम्म निगरानी राख्ने भने पनि व्यवस्थापन कमजोर भएको स्थानीयको गुनासो छ । मध्यपुर ठिमी-१६, लोकन्थली मनोहरा पुलसँगैको बस्तीका कुखुरा र्फममा बर्डफ्लुका कीटाणु पाइएपछि सरकारले ३ सय ८ वटा कुखुरा नष्ट गरेको थियो । त्यस्तै, बुधबार मनोहरा आसपासमा परेवा पनि मरेको पाइएपछि त्यस क्षेत्रका बासिन्दा त्रसित छन् । जिल्ला पशु सेवा कार्यालयको पोल्ट्री र्फममा सर्भिलेन्स टोलीले निगरानी बढाएको कार्यालय प्रमुख शिवबहादुर केसीले बताए  । कुखुरापालन व्यवसायी संघले बर्डफ्लु र बच्ने उपायबारे एकदिने तालिम दिएको थियो ।

स्रोत: कान्तिपुर दैनिक, मन्सिर १६, २०११ 

बर्डफ्लु संक्रमित क्षेत्रका बासिन्दा आक्रोशित

भक्तपुर, मंसिर १५ - 

बर्डफ्लु सुरु भएको क्षेत्रका बासिन्दाले आफूहरूलाई अपहेलना गरेको भन्दै आक्रोश पोखेका छन् । 

कामका लागि अन्य स्थानमा जाँदा नजिक बस्न नमान्ने, विद्यार्थीलाई विद्यालयबाट निकाल्ने, बँगुरको दाना लिन होटलमा जाँदा भित्र पस्नसमेत नदिएको पीडितको गुनासो छ । एभियन इन्फुएन्जा नियन्त्रण आयोजना र विश्व स्वास्थ्य संगठनका प्रतिनिधि मध्यपुरठिमी-१६ लोकन्थली मनोहरा पुलनजिकको बस्तीमा बिहीबार पुग्दा यहाँका समुदायले अपहेलना भोग्नुपरेको भन्दै आक्रोश पोखेका थिए । 

त्यस्तै समाचार संकलनका लागि बस्तीमा पुगेका सञ्चारकर्मीलाई पनि आफूहरूलाई समाचारमार्फत बर्डफ्लु रोगी बनाएको भन्दै आक्रोश पोखे । समाजमा अपहेलित हुने भन्दै बस्तीमा हुने सूचना दिनसमेत अस्वीकार गरे । सूचना दिनेले पनि नाम नछाप्न आग्रह गरे । बुधबार यस क्षेत्रमा पुगेका सञ्चारकर्मीलाई आफू बिरामी भएको बताउने सर्वसाधारणले पनि समाजमा अपहेलना गरेपछि रोग लुकाउन थालेका छन् । 

विद्यालय पुगेका बालबालिकालाई पनि बर्डफ्लु लागेको बस्तीका भन्दै फर्काएको पीडित फुली शेर्पाले बताइन् । उनका एक छोरा र एक छोरीलाई नरेफाँटको नेपाल सेन्टर हाईस्कुलले बुधबार फर्काएको उनले बताइन् । 'बर्डफ्लु लागेको ठाउँका भन्दै फर्काएर पठाएछन्,' उनले भनिन्, 'अब कहाँ लगेर पढाउने ?' 

त्यस्तै यसअघि बस्ती नजिकैको सिद्धार्थ पेट्रोलपम्प अगाडि कलेजको गाडी रोक्ने गरे पनि आजभोलि रोक्न छाडेको स्थानीयले जनाएका छन् । सार्वजनिक सवारीले पनि बर्डफ्लु सर्ने भन्दै रोक्न छाडेको स्थानीयले जनाएका छन् । 

स्रोत: कान्तिपुर दैनिक, मन्सिर १६, २०११ 

Bird Flu outbreak: Stigmatised, say locals; 25 private schools shut

KATHMANDU, DEC 01 - 

People living in and around the bird flu outbreak site in Madhyapur Thimi Municipality in Bhaktapur district on Thursday said they are being stigmatised and that their children have been harassed in schools.

Twenty-five private schools at Lokanthali and Gatthaghar have been closed for three days—Friday to Monday—due to the outbreak, affecting hundreds of students. “Whenever I go to Koteshwor, people who know me avoid me,” said a seemingly frustrated Deepesh Ghising. The locals there lashed out at government officials and the media. Government officials who visited the site to make people aware of the precautionary measures could not communicate properly with the irate locals. “The officials came and slaughtered the fowls. And now पेओप्ले have started avoiding our children too,” an irate resident said, adding that her daughter was sent back from school. 

“We have already lost our source of livelihood to the flu. And our children, for whom we have been doing all this, are being stigmatised,” the local woman added. District secretary of Private and Boarding Schools Organisation (PABSON), Bhaktapur, Shree Krishna KC said many students from the outbreak site were facing problems in school as others tried to avoid them—forcing school authorities to close down 25 schools lying in the periphery of the site. KC said PABSON came up with the decision to shut the schools after the government did not take proper precautionary measures. “Also, parents pressured us to shut the schools to protect the children,” KC said.

Meanwhile, people at the outbreak site said they were not satisfied with the compensation they got for their fowls from the government. The owners of the birds that were slughtered got a total amount of Rs 39,862 as compensation. Officials had killed 308 chickens and ducks and destroyed 14 eggs and around 2 kg of poultry feed. Officials said no one in the area has developed symptoms of bird flu, while those who have been complaining of the symptoms have already been given ‘symptomatic treatment’. 

“The symptoms are different in each case, while the flu threat is minimal in the area. Chemicals have been spread in every nook and corner of the shanties,” Kumar Dahal, the Public Health Inspector and an official of the Avian Influenza Control Project (AICP) said. He added that people are prone to the virus for a week after the outbreak. “However, almost 20 days have passed now and we don’t have much to fear,” Dahal said.

source: The Kathmandu Post, December 2, 2011

Bird flu outbreak

Bird flu outbreak

KATHMANDU, NOV 30 - 

A day after officials confirmed bird flu in Bhaktapur and quarantined the area, many locals in and around Madhyapur Thimi Municipality on Wednesday complained of symptoms similar to that of bird flu. 

Sita Rai, a resident near the site of the outbreak, said she has sore throat, fever, cough and muscle ache. However, two health officials at the site, who stayed for less than 20 minutes in the area, said she is fine and that there is nothing to worry about. The officials, however, did not give much chance to Rai to explain her symptoms, this reporter witnessed. They checked her blood pressure and gave her a medicine for headache.

Government officials have claimed that humans have not been infected with the H5N1 virus. Janak Kumari Tamang also said she is having breathing problems since the past few days. Director of the National Public Health Laboratory Dr Geeta Shakya said a careful surveillance is needed when it comes to human beings as the bird flu mortality rate among them is very high. “The veterinary confirmed that the virus is the H5N1 strain,” Shakya said. Despite claims from officials of the Rapid Response Team (RRT), deployed in the outbreak area on Tuesday that they have instructed the locals on how to adopt precautionary measures, the residents there vented their ire, saying that the government officials did not spare time to explain the action they took on Tuesday. “The officials, with all the safety gear and masks, just came in and started slaughtering fowls,” one Deepak Ghising said. “We were not told about precautionary measures we should take.” Over 300 chickens and ducks were slaughtered on the banks of the Manohara river on Tuesday following the outbreak at a small-scale poultry farm. However, claims that all fowls at the outbreak site were slaughtered were not substantiated. There were still many ducks in the pond, abutting around 42 shanties. Dr. Ram Parichan Shah of the Bhaktapur veterinary office, who visited the site on Wednesday, said the ducks belong to other nearby areas and are probably not infected. However, local residents said that the pond is the only place where ducks from the entire area come to swim. Near the site of the outbreak, there were other concerns too. The area has big pig farms. “We have 42 houses and each house has over 20 pigs,” Chandra Bahadur Tamang, a local, said. The 2009 flu outbreak (H1N1, also known as swine flu) was caused by the triple reassortment of the bird, swine and human flu viruses, further aggravated by the Eurasian pig flu virus, according to the World Health Organization.

“The 2009 flu has become a seasonal flu and we need not worry about it right now,” said Dr Narayan Prasad Ghimire, the coordinator of the experts’ team and a senior veterinary doctor. “Given the situation at the (outbreak) site we cannot rule out a pandemic in Nepal.” But Ghimire also sought to allay fears and said that nothing further has been confirmed so far. “We are keeping the pigs under continuous surveillance, while tests have not confirmed anything yet. Until and unless we confirm the facts, people need not panic.”

Source: The Kathmandu post, Dec. 1, 2011

बर्डफ्लु प्रभावित क्षेत्रमा 'बिरामी'

भक्तपुर, मंसिर १४ - 

बर्डफ्लु प्रभावित मनोहरा बस्तीका सर्वसाधारणको स्वास्थ्य परीक्षणमा सरकारले चासो नदिएको भन्दै स्थानीयवासीले आपत्ति जनाएका छन् । बस्तीका ४ जनामा ज्वरो, रुघाखोकी, सास फेर्न गाह्रो, छाती र टाउको दुख्ने जस्ता लक्षण देखिए पनि बुधबार सरकारी निकायबाट खासै चासो दिइएन । सीता राई, शैलेन्द्र राई, रामहर्क राई र जनकुमारी थापालाई तीन दिनदेखि यस्ता लक्षण देखिएको हो । जनकुमारीले बुधबार स्वास्थ्य परीक्षण गरेर औषधि ल्याए पनि अन्यले जँचाएका समेत छैनन् । 

बुधबार पशु सेवा कार्यालय भक्तपुरका सर्भेलेन्स टोली संक्रमित क्षेत्र पुगेको थियो । टोलीले बस्तीका केही व्यक्तिलाई भेटेर फर्केको थियो । 'सरकारले काम गरेको देखाउन मात्र कर्मचारी आएका थिए,' स्थानीयवासी दीपक घिसिङले भने, 'संक्रमित क्षेत्रका जनताको स्वास्थ्य परीक्षणमा कसैले चासो देखाएको छैन ।'

मंगलबार कुखुरा र हाँस नष्ट गर्न गएको र्‍यापिड रेस्पोन्स टोलीले विशेष प्रकारको कपडा लगाए पनि सर्वसाधरणको स्वास्थ्यप्रति भने चासो नदेखाएको स्थानीय चन्द्रबहादुर तामाङले बताए । 'उनीहरूलाई रोग लाग्ने डरले औषधि खाएर विशेष कपडा लगाउने, हाम्रो सुरक्षाका लागि किन चासै नदिने ?' उनले आक्रोश व्यक्त गरे, 'उनीहरू मात्रै मान्छे ?'  बस्तीका बासिन्दालाई माक्स लगाउनुपर्छ भन्ने जानकारी समेत नगराएको उनले बताए । 'मेरो कुखुराको खोरमा आउने पशु र स्वास्थ्य विभागका कर्मचारीले माक्स लगाएर विशेष कपडा लगाउनुपर्ने, त्यही ठाउँमा पुग्दा मलाई भने माक्स लगाउनुपर्छ समेत भनेनन् ।'

बस्तीकै राधिका खड्कालाई भने बर्डफ्लु सर्नेभन्दा पनि एकैपल्ट धेरै कुखुरा र हाँस नष्ट गरिदिएकामा चिन्ता छ । साहूको ऋण तिर्न समस्या भएको उनले बताइन् । '३६ प्रतिशत ब्याजमा ऋण गरेर हाँस पालेकी थिएँ, सबै मारिदिएँ, डेढ लाख रुपैयाँ घाटा पर्‍यो,' उनले भनिन् । संक्रमित चन्द्रबहादुरको र्फमसँगै जोडिएको उनको बंगुर र्फममा उनी बुधबार खाली खुट्टा सफा गर्दैर् थिइन् । बस्तीका अधिकांशलाई बर्डफ्लुबारे जानकारी नै छैन । 'जस्तोसुकै रोग होस्, हामीलाई केही भएको छैन,' राधिकाले भनिन् ।

नियन्त्रणमा लापरबाही

अतुल मिश्र 

काठमाडौं- स्वास्थ्य सेवा विभागका महानिर्देशक डा.यशोवर्धन प्रधान बर्डफ्लु प्रभावित क्षेत्रको निगरानीको जिम्मा आफूमै राखेर बुधबार एक साताका लागि विदेश गएका छन् । स्वास्थ्य मन्त्रालय स्रोतका अनुसार उक्त कामको जिम्मा इपिडिमियोलजी महाशाखालाई हुनुपर्नेमा महानिर्देशकले अख्तियारी आफंै लिएर कोरिया गएपछि रोग प्रभावित क्षेत्रमा कुनै निगरानी हुन सकेको छैन । 

'बर्डफ्लुबारे मलाई कुनै अख्तियारी दिइएको छैन,' इपिडिमियोलजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका निर्देशक डा.जीडी ठाकुरले भने, 'महानिर्देशकज्यूले स्वयं सबै क्रियाकलाप सञ्चालन गर्नुहुन्छ ।' मन्त्रालयका एक विशेषज्ञका अनुसार संक्रमण देखिएको ठाउँमा न्यूनतम दुई सातासम्म मानव स्वास्थ्यमा असर परे/नपरेकोबारे निगरानी गर्न आवश्यक छ । त्यसका निम्ति इपिडिमियोलजिस्ट, चिकित्सक तथा सूक्ष्म जीवविज्ञानीको संयुक्त टोली बनाएर दिनहुँ रोग प्रभावित क्षेत्रमा निगरानी राखिनुपर्नेमा त्यस्तो गरिएको छैन । 

संक्रमित क्षेत्रका बासिन्दामा खोकी, अचानक उच्च ज्वरो आए, घाँटी दुखे वा सास फेर्न अप्ठयारो भए तुरुन्त परीक्षण र उपचारका लागि सुविधायुक्त अस्पताल पठाउनुपर्ने विशेषज्ञले बताए ।  यसबाहेक कुखुरा मार्न खटिएका व्यक्तिको समेत निगरानी राख्नुपर्नेमा त्यो पनि गरिएको छैन । स्रोतका अनुसार बर्डफ्लुको मानव स्वास्थ्यसँग सम्बद्ध पक्षहरू हेर्न एक जना हेल्थ असिस्टेन्टलाई मात्र जिम्मा लगाइएको छ ।

पन्छीमुक्त क्षेत्रमा हाँसहरू, नजिकै ५ परेवा मरे

४२ छाप्रा रहेको बस्तीलाई पन्छी मुक्तक्षेत्र घोषणा गरिए पनि बुधबार नजिकैको पोखरीमा ७ हाँस थिए । बर्डफ्लु रहेको क्षेत्रमा बंगुर पनि पालिएको छ । संक्रमित क्षेत्रमा पन्छी नपठाउन भनिए पनि नजिकैको सुकुम्बासी टोलबाट पोखरीमा हाँस आएको हुन सक्ने पशु कार्यालयले जनाएको छ । 

बर्डफ्लु प्रभावित क्षेत्रको दुई किलोमिटर आसपासमा बुधबार ५ वटा परेवा मरेको अवस्थामा भेटिए । एकै ठाउँमा पाँचवटा परेवा मरेको भेटिएपछि नमुना परीक्षणका लागि त्रिपुरेश्वरस्थित केन्द्रीय प्रयोगशाला पठाइएको स्रोतले जनाएको छ । 'परीक्षण सुरु भइसक्यो, कीटाणु देखा पर्‍यो भने पुष्टि गर्न बेलायतस्थित भेटेनरी ल्याब्रोटोरी एजेन्सी वेभ बि्रजमा पठाउँछौं,' प्रयोगशालाका एक प्राविधिकले भने । परेवा बर्डफ्लुकै कारण मरेको हो/होइन पुष्टि हुन बाँकी छ ।

स्रोत: कान्तिपुर दैनिक, मन्सिर १५, २०६८ 

संपादकीय: उच्च सतर्कता आवश्यक

मंसिर १४ -

उपत्यकामै कुखुरामा लाग्ने प्राणघातक रोग बर्ड फ्लु -एभियन इन्फ्लुएन्जा) को कीटाणु भेटिएपछि कुखुरापालन व्यवसायीमा व्यवसाय घट्न सक्ने चिन्ता र राजधानीका मासु उपभोक्तामा त्रास सिर्जना गरेको छ । नेपाल-भारत सीमा क्ष्ाेत्र र राजधानीबाहिरका पोल्ट्री र्फम हाउसमा यसअघि पनि बर्ड फ्लुका कीटाणु भेटिए पनि उपत्यकामै अहिलेसम्म यस्तो जीवाणु भेटिएको थिएन । भक्तपुर लोकन्थली, मनोहरा पुल नजिकको एक पोल्ट्री र्फममा झन्डै तीन साताअघि भटाभट कुखुरा मर्न थालेपछि त्यसको कारण पत्ता लगाउन त्रिपुरेश्वरस्थित पशुरोग अन्वेषण प्रयोगशालामा परीक्षण भएको थियो । परीक्षणमा बर्ड फ्लुका जीवाणु भेटिए पनि शंका निवारण गर्न त्यसको पुनः परीक्षण बेलायतको भेटेन ल्याबमा गरिएको थियो । दोस्रो परीक्षणमा पनि बर्ड फ्लुका जीवाणु भेटिएपछि पशु स्वास्थ्य निर्देशनालयले त्यसको पुष्टि गर्दै उक्त र्फमका कुखुराहरू नष्ट गरेको छ । पशु स्वास्थ्य निर्देशनालयले घातक सरुवा रोगका जीवाणु भेटिएपछि जुन सतर्कता देखाएको छ, त्यो सराहनीय छ । अब उसले यस क्षेत्रमा उच्च निगरानी राख्दै अरू पशुपन्छीमा जीवाणु सर्न नदिन थप सतर्कता अपनाउनुपर्छ ।

सन् २००३ देखि विश्वका कतिपय ठाउँमा देखिएको बड् फ्लुका जीवाणु कम्तीमा दुई वर्षअघि नेपाल-भारतको पूर्वी सीमा क्षेत्रमा पनि देखिएको थियो । विश्वका धेरै मुलुकहरू यस प्राणघातक सरुवा रोगबाट प्रभावित पनि भए । त्यो समय ६५ देशमा फैलिएको भनिएको बर्ड फ्लुका कारण कम्ती साढे दुई सयभन्दा बढी मानिस मारिए पनि । नेपालमा पनि राजधानीबाहिरका जिल्लामा पटकपटक बर्ड फ्लुका जीवाणु देखिए पनि उपत्यकामै भेटिएको यो पहिलोपटक हो । यद्यपि यसले उपत्यकाका जिल्ला पनि बर्ड फ्लुको जोखिममा रहेको प्रस्ट देखिएको छ । त्यसकारण सरकार मातहतका सम्बद्ध निकायहरूले यसको जोखिम न्यून गर्दै नियन्त्रण गनर्ेे कुरालाई आफ्नो मुख्य प्राथमिकतामा राख्नुपर्छ ।

बर्ड फ्लु नियन्त्रणका लागि सरकारले दुई कुरा गर्न सक्छ । एक, संक्रमित क्ष्ाेत्रलाई उच्च निगरानीमा राख्दै पन्छीजन्य र्फमको नियमित अनुगमन गर्ने । दुई, बर्ड फ्लुबारे जनताको भ्रम निवारण गर्ने र उचित जानकारी दिने । सरकारले जीवाणु देखिएपछि लोकन्थली क्षेत्रलाई उच्च निगरानीमा राखेको छ । इपिडिमियोलजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाले त्यस क्षेत्रबाट उत्पादित पन्छीजन्य खाद्य पदार्थ उपयोग नगर्न आग्रह गर्दै विशेष सावधानी अपनाउन भनेको छ । पन्छीमा देखिएको यो रोग मानिसमा पनि सजिलै संक्रमित हुने भएकाले सबैले सचेत हुनु आवश्यक छ । खासमा जीवाणु पाइएको ठाउँदेखि कम्तीमा तीन किमि वरपरको क्षेत्र उच्च जोखिममा रहने भएकाले त्यस क्षेत्रका जनता विशेष सावधान हुनुपर्छ ।

बर्ड फ्लुको जोखिम न्यून गर्न अनुगमन सँगसँगै जनचेतना पनि जगाउनुपर्छ । अहिले मासु उपभोक्ता यसको उपभोग गर्ने कुरामा सम्भवत सबैभन्दा बढी द्विविधमा छन् । र, व्यवसायीहरू व्यवसाय चौपट भएकामा खिन्न होलान् । सही जानकारी दिँदै उपभोक्तालाई सचेत बनाउने र व्यवसायीको संरक्षण गर्ने दायित्व सरकारको हुनुपर्छ । विज्ञहरूले कुखुराको मासु, अन्डा प्रेसरकुकरमा राम्रोसँग पकाएर खाएमा नसर्ने बताएका छन् । पन्छीहरूको सम्पर्कबाट टाढै रहने, काँचो अन्डा र कुखुराजन्य पदार्थ छोएको २० मिनेटमा साबुनपानीले हात धुने, पन्छीजन्य उत्पादनको सम्पर्कमा आएका भाँडाकुँडा, चक्कुलगायत सामग्री पनि तातोपानी र साबुनले सफा गर्नेलगायतका जोखिमबाट बच्ने उपाय विज्ञहरूले सुझाएका छन् । यसतर्फ सम्पूर्ण उपभोक्ता सचेत हुनुपर्छ । जति सरकारले यसको निगरानीमा लाग्नुपर्छ, त्यतिकै जनताले पनि पन्छीहरूको अस्वाभाविक मृत्यु भएको थाहा पाएमा पशु विभागलाई खबर गरेर सहयोग पुर्‍याउनुपर्छ । त्यस्तै सरकारले पनि पन्छीजन्य व्यवसायमा संलग्नहरूको व्यवसाय प्रभावित हुन दिनु हँुदैन र आवश्यक संरक्षण गर्नुपर्छ । 

स्रोतः कान्तिपुर दैनिक, मङ्सिर १५, २०६८

राजधानीमा पहिलोपटक बर्डफ्लु

भक्तपुर, मंसिर १३ -
उपत्यकामा पहिलो पटक बर्डफ्लु -एभियन इन्फ्लुएन्जा) को कीटाणु भेटिएको छ । भक्तपुरको मध्यपुरठिमी-१६ लोकन्थली मनोहरा पुलनजिक चन्द्रबहादुर तामाङको र्फमका हाँस र कुखुरामा कीटाणु भेटिएको पशु स्वास्थ्य निर्देशनालयले पुष्टि गरेको हो ।

र्फममा गत कात्तिक २४ र २५ मा कुखुरा मरेपछि नमुना परीक्षणका लागि त्रिपुरेश्वरस्थित केन्द्रीय पशु रोग अन्वेषण प्रयोगशाला पठाइएको थियो । २७ र २८ गते परीक्षण गर्दा बर्डफ्लुको कीटाणु भएको शंका लागेपछि थप परीक्षण गर्न २९ गते बेलायतको भेटेनरी ल्याब एजेन्सी वेभ बि्रजमा पठाइएको थियो । उक्त नमुना परीक्षणबाट समेत बर्डफ्लुको जीवाणु रहेको पुष्टि भएको हो । 'गत शुक्रबार राति बर्डफ्लु रहेको पुष्टि भयो,' निर्देशनालयका वरिष्ठ पशु चिकित्सक डा. नारायणप्रसाद घिमिरेले भने । मन्त्रिपरिषद्को सोमबारको बैठकले तत्काल रोग नियन्त्रणमा लिने निर्णय गरेको थियो ।

रोग नियन्त्रण टोली मंगलबार बिहानै कुखुरा र्फम पुगी संक्रमित पन्छी नष्ट गरेको हो । स्वास्थ्य विभागअन्तर्गतको एभियन इन्फ्लुएन्जा नियन्त्रण महाशाखाको टोली र एनिमल रेपिट रेस्पोन्स टोलीले कुखुरा र हाँसहरू विशेष साधनले घाँटी च्यापेर मारेको हो । मारिएका सबै पन्छी गहिरो खाडलमा पुरिएको छ । पन्छी नष्ट गर्न जनस्वास्थ्य कार्यालय, पशु सेवा कार्यालय भक्तपुरका कर्मचारी पनि खटिएका थिए । 'त्यो र्फमबाहेक अन्तको कुखुरामा रोग सर्न पाएको थिएन,' घिमिरेले भने, 'अन्यत्र फैलनबाट रोक्न पूरै बस्तीको कुखुरा नष्ट गरेका छौं ।'

उक्त र्फम आसपासमा ४२ छाप्रोका ७६ कुखुरा र २ सय ३२ हाँस नष्ट गरेको उनले बताए । सरकारले ६ महिनाभन्दा माथिका प्रत्येक कुखुरा र हाँसलाई १ सय ३० रुपैयाँ र त्योभन्दा सानालाई ५० रुपैयाँका दरले तत्काल क्षतिपूर्ति दिएको छ । बर्डफ्लुको कीटाणु गतवर्ष चितवनमा देखिएको थियो । घिमिरेका अनुसार सन् २०१० मा बाँके, कैलाली, दाङ, रूपन्देही, तनहुँ, कास्कीमा देखिएको थियो । २००९ देखि नेपालमा पहिलो पटक झापामा बर्डफ्लुको कीटाणु पाइएको हो । पन्छीमा देखिए पनि यसबाट मानिसको मृत्यु भने भएको छैन । मंगलबार नष्ट गरिएका पन्छीहरू पाल्ने २१ जनालाई ३९ हजार आठ सय ६२ रुपैयाँ क्षतिपूर्ति बाँडिएको घिमिरेले जनाए । नष्ट गरेको पन्छी संख्याको आधारमा राहतका लागि चल्ला बाँड्ने उनले जनाए । 'जति कुखुरा नष्ट गरिएको छ, त्यति नै चल्ला दिन्छौं,' उनले भने । बर्डफ्लुको संक्रमण फैलिन नदिन पूरै बस्तीमा कीटाणु मार्ने रसायन छरिएको छ । टोलीले चन्द्रबहादुरको र्फमका ३१ हाँस नष्ट गरेको छ । कात्तिक २४ अघि आफ्नो र्फममा ८० हाँस र ८० कुखुरा रहेको चन्द्रले बताए । 'रोग लागेको पाँच दिनमा सबै कुखुरा र १० वटा हाँस मर्‍यो,' उनले भने, 'नमुना परीक्षणका लागि टेकुमा लगेको थिएँ, त्यसपछि रोग लागेको थाहा पाएँ ।'

बर्डफ्लु लागेका हाँस भक्तपुरकै छालिङ-४ थापा गाउँबाट ल्याएको उनले बताए । टोलीले चन्द्रबहादुरको कुखुरा खोर र आसपासको क्षेत्र पनि सरसफाइ गरेको छ । प्रभावित क्षेत्रमा उच्च सतर्कता अपनाइएको घिमिरेले बताए । संक्रमित क्षेत्रमा पन्छी नष्ट गरिसकेकाले सर्वसाधारणलाई त्रसित नहुन उनले आग्रह गरे । 'जुन क्षेत्रमा कीटाणु देखिएको हो, त्योभन्दा बाहिर छैन, ढुक्क भए हुन्छ,' उनले भने, 'संक्रमित क्षेत्रमा पनि नियन्त्रणमा आइसक्यो ।' उक्त क्षेत्रको ४२ दिनसम्म निगरानी हुने उनले बताए । त्यसका लागि जिल्ला पशु सेवा कार्यालय भक्तपुरका प्राविधिक खटिने छन् ।

रोग नियन्त्रणमा खटिएका प्राविधिक र पशु चिकित्सकको स्वास्थ्य परीक्षणका लागि स्वास्थ्य विभागका डा. बालकृष्ण सुवेदीको नेतृत्वमा अर्को टोली पनि खटिएको थियो । टोलीले रोग नियन्त्रणमा जाने प्राविधिकको स्वास्थ्य ठीक छ कि छैन परीक्षण गरेर पठाएको थियो । कुखुरा नष्ट गरेर आएपछि पनि उनीहरूको परीक्षण गरिएको थियो । घर-घरमा गएर संक्रमित क्षेत्रमा बसोबास गर्ने सर्वसाधारणको स्वास्थ्य स्थितिबारे जानकारी संकलन गरिएको थियो । 'अध्ययनले मानिसमा असर गरेको देखिएन,' टोलीमा सहभागी जनसम्पर्क निरीक्षक कुमारप्रसाद दाहालले भने ।

स्रोतः कान्तिपुर दैनिक

झाडापखाला र टाइफाइड प्रकोप

कान्तिपुर संवाददाता
प्यूठान, श्रावण १७ - 

मौसम परिवर्तन र दूषित पानीले झाडापखाला र टाइफाइडको प्रकोप फैलिएपछि जिल्ला अस्पताल बिजुवारमा बिरामीको चाप बढेको छ । बेडको अभावमा भुइँमै बसेर बिरामीहरू उपचार गराउन बाध्य छन् ।

प्रायः सुनसान हुने अस्पताल बिरामीले भरिभराउ छ । साउनको दोस्रो सातादेखि बिरामी बढ्न थालेका हुन् । जिल्ला अस्पतालमा मात्र दैनिक डेढ सयदेखि दुई सय जनासम्म उपचारका लागि आउने गरेका छन् । बिरामीको चाप बढेकाले शय्या नपुगेर भुइँमा राखेर उपचार गर्नुपरेको अस्पतालले जनायो ।

गाउँ-गाउँमा प्रकोप फैलिएपछि उपचारका लागि स्वास्थ्य संस्थामा आउने बिरामीको संख्या बढेको हो । पखाला लाग्ने, बान्ता आउने, ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने, घाँटी दुख्ने, रुघाघोकीलगायतका रोग फैलिएको स्वास्थ्यकर्मीले बताए । जिल्ला अस्पताल बजुवारलगायत जिल्लाका अन्य स्वास्थ्य केन्द्रमा बिरामीको चाप बढिरहेको जनस्वाथ्य कार्यालयका निमित्त प्रमुख डा. स्वरूप श्रेष्ठले बताए ।

'बिरामी भर्ना र डिस्चार्ज हुने बराबरजस्तै छन्,' उनले भने, 'दैनिक बिरामीको चाप बढ्दो छ ।' उनले आकस्मिक सेवामा भर्ना हुने बिरामीलाई समेत शय्या नपुगेर भुइँमा राखेर उपचार गर्नपरेको बताए । आकस्मिक सेवामा तीन बेड बढाएर ६ पुर्‍याइएको छ । आकस्मिकमा मात्र दैनिक ८/१० जना बिरामी आउने गरेको अस्पतालले जनायो ।

 '१५ शय्याको अस्पतालमा एउटा थप गरेर १६ शय्या बनाइएको छ,' डा. शैलेशकुमार श्रेष्ठले भने, 'अपुग भएकाले ८/१० बिरामीलाई भुइँमा राखेर उपचार गर्नुपरेको छ ।' दैनिक १५ देखि २० जना भर्ना हुने र चार-पाँच जनालाई रिफर गरिने गरिएको अस्पतालले जनायो ।  अस्पतालमा बिरामीको संख्या बढेपछि जनशक्तिको कमीले नियमित उपचारमा खटिएका स्वास्थ्यकर्मीलाई समस्या परेको छ ।

पहिरो प्रभावित क्षेत्रमा टाइफाइड 

रुकुम -कास)- पहिरोको त्रासले तीन सातादेखि विद्यालयमा बस्दै आएका पुर्तिमकाँडा ३ गिठाकोट र १ बसनडाँडाका बासिन्दाहरूमा टाइफाइडको प्रकोप देखिएको छ । पहिरोमा परी गाउँमा १३ जनाको ज्यान गएपछि डरले विद्यालयमा बस्दै आएका पीडितमा टाइफाइड देखिएको हो । जिल्ल्ाा अस्पतालका अनुसार गिठाकोटस्थित बालज्योति मावि र बसनडाँडास्थित ज्ञानोदय प्राविमा बस्दै आएका १ सय १२ परिवारका करिब ६ सय सदस्यमध्ये चार सय बढी बिरामी परेका छन् ।

 अस्पतालका प्रमुख डा. विनोद गिरीका अनुसार पहिरोपीडितहरूले दूषित पानी र बासी खाना प्रयोग गर्ने गरेकाले उनीहरूमा टाइफाइडको प्रकोप देखिएको हो । डा. गिरीका अनुसार मंगलबारसम्म २ सय ४० जनामा टाइफाइड देखिएको छ । बिरामी भएकाहरूमा सबैभन्दा बढी बालबालिका र वृद्धवृद्धा छन् ।

प्रभावित क्षेत्रमा औषधिको अभाव भएकाले थप समस्या परेको सहायक निमित्त जिल्ल्ाा अधिकारी अर्जुन भण्डारीले बताए । उनका अनुसार जिल्ल्ाा अस्पतालबाट मंगलबार बिहान थप औषधि पठाइएको छ । प्रकोप क्षेत्रमा चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोली खटाइएको उनले बताए ।

स्थानीय शिक्षक तिलकबहादुर पुनका अनुसार प्रभावित क्षेत्रमा औषधिको अभाव भएपछि बिरामीहरूलाई स्थानीय मेडिकलहरूमा महँगो मूल्यमा उपचार गराउनुपर्ने बाध्यता छ । 'टाइफाइडले अधिकांश थला परेपछि आजभोलि विद्यालय अस्पतालजस्तै भएको छ,' उनले भने ।


अनुगमन गर्न संसदीय टोली

पाल्पा -कास)- झाडापखालाले चार जनाको मृत्यु भएको गल्धा क्षेत्रमा मंगलबार संसदीय टोली अध्ययनका लागि पुगेको छ । असार तेस्रो र अन्तिम साता झाडापखालाको महामारी फैलिएको थियो ।

संसद्को बालबालिका तथा सामाजिक समितिअन्तर्गत सभासद लीला सोमैको संयोजकत्वमा विनोद पहाडी र पुरनसिंह दयाल अध्ययनका लागि पुगेका हुन् । संसद् सचिवालयका कर्मचारी अनन्त कोइराला, जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयका महामारी नियन्त्रण प्रमुख मीनबहादुर विष्ट, सहयोगी भुवन कार्कीसमेत गएका छन् । टोलीले झाडापखालाबाट प्रभावित परिवारलाई भेटेर सुझाव संकलन गरिने संयोजक सोमैले बताइन् । उनका अनुसार मृत्युको कारण खोजी गर्ने र कसरी झाडापखाला फैलियो भन्ने विषयमा अध्ययन गरिनेछ ।


'झाडापखाला फैलिएको सत्यतथ्य बुझिनेछ,' पहाडीले भने, 'त्यसैको अध्ययन गर्न समिति बनाएर आएका हौं ।' गल्धा २ खर्कडाँडाका १७ वषर्ीय हस्तबहादुर बयम्बु, सोही स्थानका १३ वषर्ीय जगतबहादुर बयम्बु, गल्धा ८ गल्धाफाँटकी २७ वषर्ीया नरमती रुचाल र गल्धा ३ राईकोटकी ५५ वषर्ीया मानकुमारी विकको झाडापखालाबाट मृत्यु भएको थियो ।

स्रोत: कान्तिपुर दैनिक 

दूषित पानीका कारण झाडापखाला

दूषित पानीका कारण झाडापखाला

गल्धा -पाल्पा, अषाढ २८ - झाडापखाला प्रभावित क्षेत्रमा पुगेको स्वास्थ्य टोलीले दूषित पानीका कारण पूरै गाउँ प्रकोपमा परेको जनाएको छ । गल्धा गाविसमा २ साताअघि सुरु झाडापखाला नियन्त्रणमा नआएपछि सोमबार प्रभावित क्षेत्र पुगेको चिकित्सकसहितको टोलीले पानीकै कारण समस्या भएको निष्कर्ष निकालेको हो ।

उक्त गाउँमा प्रकोप व्यवस्थापन शिविर सञ्चालन गरेका स्वास्थ्यकर्मीले घरदैलो गरेको थियो । 'हरेक घरमा घरदैलो गर्नुसाथै बिरामीसँग जानकारी लिने र बुझ्ने गरेको छ,' डा. प्रशान्त बज्राचार्यले भने, 'मुख्य कारण पानी नै देखियो । फोहोर व्यवस्थापनमा पनि कमी छ ।'

गल्धाको झाडापखाला प्रभावित गाउँमा चार किलोमिटर टाढा मित्यालको झ्याल्टुङडाँडाबाट खानेपानी ल्याइएको छ । यहाँका १ सय ३० परिवारले त्यही पानी पिउँछन् । 'मूल भएकै ठाउँमा बनाएको ट्यांकी राम्रोसँग ढाकिएको छैन,' खानेपानी उपभोक्ता समूहका सदस्य टेकबहादुर सारूले भने, 'मर्मतका लागि पैसा छैन । मूलमा पनि साबुनपानी जाने र वषर्ाको भलसमेत पस्छ ।' त्यही पानी पिउने परिवारमा झाडापखाला प्रकोप बढी देखिएको छ ।

गाविस वडा २ को खर्कडाँडा, गाबुडाँडा, १ को वाङलाङ, ३ को राईकोट, धनुवास ४ को कोटथरमा त्यही पानी पिउँछन् । झ्याल्टुङडाँडाबाट ल्याएको पानी गाबुडाँडास्थित ट्यांकीमा संकलन गरी वितरण गरिएको छ । 'ट्यांकी चुहिने छ, पैसा नभएर माटोले टालिएको छ,' पानी वितरक इन्द्रबहादुर राईले भने । असार १० गते पानी पर्न सुरु गरेपछि दुई/तीन दिनपछि बालबालिका र बूढाबूढीमा झाडापखाला सुरु भयो ।

यही कारण खर्कडाँडामा २ र गल्धाफाँटमा १ जनाको मृत्यु भइसकेको छ । सयभन्दा बढी प्रभावित छन् । महामारी प्रकोप व्यवस्थापन प्रमुख मीनबहादुर विष्टले भने, 'कुखुरा, बंगुरका बच्चा पानी ट्यांकीमाथि फोहोर गरेको छ । त्यही फोहोर रसाएर ट्यांकीमा जाने गरेको रहेछ ।'

उपचार नपाएर मृत्यु

झाडापखालाका बिरामीले समयमै उपचार नपाउँदा मृत्यु भएको स्थानीय बासिन्दाले बताएका छन् । उनीहरूले सरकारी स्वास्थ्य संस्थामा अहेव नबस्ने र पर्याप्त औषधि नपाएकै कारण झाडापखालाले तीन जनाको ज्यान गएको बताए ।

गल्धाका स्वास्थ्य चौकी प्रमुख गणेश गैरे गाउँमा नबसेकै कारण झाडापखालाले महामारीको रूप लिएको गाउँलेको भनाइ छ । असार १२ बाट झाडापखाला सुरु भए पनि गैरे १८ गते तानसेन हिँडेका थिए । माशिका लक्ष्मी अर्यालले प्रकोप संवेदनशील भएर नबुझ्दा महामारीको रूप लिएको गुनासो छ ।   

दुई सिकिस्त
झाडापखालाले अझै दुई जना सिकिस्त छन् भने ६० बढी प्रभावित छन् । मृतक हिरामती रूचालकै परिवारकी १२ वषर्ीय शान्ति र १० वषर्ीय राधा रूचाल झाडापखालाले सिकिस्त बनेका हुन् । उनीहरूको अवस्था गम्भीर बनेको छ ।

Source: Kantipur daily (http://www.ekantipur.com/kantipur/news/news-detail.php?news_id=246994)

झाडापखाला प्रभावित क्षेत्रमा शिविर

झाडापखाला प्रभावित क्षेत्रमा शिविर

माधव अर्याल/गल्धा -पाल्पा, अषाढ २७ - 

झाडापखाला प्रभावित क्षेत्रका तीन ठाउँमा उपचार शिविर सञ्चालन गरिएको छ । गल्धा गाविसमा दुई साताअघि सुरु भएको झाडापखाला नियन्त्रणमा नआएपछि सोमबार पुगेका चिकित्सक टोलीले महामारी प्रकोप व्यवस्थापन शिविर खडा गरेको हो । 

राइकोट निमावि र कठैडाँडा हेल्थपोस्टमा शिविर राखिएको छ । बेलडाँडामा स्वास्थ्यकर्मीको घुम्ती टोली परिचालित छ । तीन जनाको मृत्युपछि जिल्ला स्वास्थ्यबाट टोली आइपुगेको हो । राइकोट निमाविमा पहिलो दिन ६० जनाको परीक्षण गरी औषधिसमेत वितरण गरेको डा. प्रशान्त बज्राचार्यले बताए । झाडापखालाले खर्कडाँडामा दुई र बेल्डाँडामा एक जनाको ज्यान गएपछि स्वास्थ्य टोली पठाएको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख महेन्द्रध्वज अधिकारीले बताए । तानसेनबाट कच्ची सडक ६० किमि गाडीमा र चार घन्टा पैदल हिंडेर स्वास्थ्यकर्मी र सञ्चारकर्मीको टोली प्रभावित क्षेत्र पुगेको थियो । उक्त टोलीमा डा. बज्राचार्य, हेल्थ असिस्टेन्ट गणेश गैरे, रेमबहादुर दिशा, मासिका लक्ष्मी अर्याल, सहयोगी बाबुराम खड्का, जिल्ला महामारी रोग नियन्त्रण तथा व्यवस्थापन संयोजक मीनबहादुर विष्ट छन् । राइकोटमा मात्रै जीवनजल ३ सय पोका, मेट्रोन, जिंक ट्यावलेटलगायत वितरण गरिएको व्यवस्थापन संयोजक बिष्टले बताए । गल्धाको राइकोट, खर्कडाँडा, गावुडाँडालगायत गाउँका १ सय ५० परिवार झाडापखालाबाट प्रभावित छन् । वषर्ाको समयमा दूषित पानीको प्रयोगपछि झाडापखाला फैलिएको हुनसक्ने स्थानीय इन्द्रबहादुर राईले बताए । मित्यालको झ्याल्टुङबाट ल्याएको पानी गल्धाको डेढ सय परिवारले पिउने गर्छन् । १० दिनयता निजी मेडिकलमा ८० जनाभन्दा बढी बिरामी उपचारमा गएको स्थानीय बासिन्दाले बताए ।

स्वास्थ्यकर्मी नहुनु दुःखद्

यसैबीच गल्धा गाविसस्थित स्वास्थ्यचौकीमा स्वास्थ्यकर्मी र अत्यावश्यक औषधिसमेत नभएर झाडापखालाबाट तीन जनाको ज्यान जानु दुःखद भएको अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र इन्सेकले जनाएको छ । यस घटनाबाट सरकारले जति सेवा सुविधा उपलब्ध गराएको दाबी गरे पनि सर्वसाधारण राज्यबाट पाउनुपनर्ेे न्यूनतम सेवाबाट अझै टाढा रहेको इन्सेकद्वारा जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ । मासिका र पियनका भरमा स्वास्थ्यचौकी छाड्ने लापरबाहीप्रति ध्यानाकर्षण गर्दै आगामी दिनमा नागरिकले उपचार र औषधि अभावमा ज्यान गुमाउनु नपरोस् भन्दै अनुरोध गरिएको छ ।

Source: Kantipur Daily, July 11, 2011

टाइफाइडको प्रकोप

टाइफाइडको प्रकोप

कान्तिपुर संवाददाता

रुकुम, वैशाख १७ -

जिल्लाका एक दर्जनभन्दा बढी गाविसमा भाइरल ज्वरो, टाइफाइड र झाडापखालाको प्रकोप देखिएको छ ।

मुसीकोटसहित भलाक्चा, रुघा, खारा, साँख, वाफिकोटलगायत दर्जनभन्दा बढी गाविसमा उक्त रोगका बिरामी बढ्न थालेका छन् । जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयले महिला र युवामा भाइरल ज्वरो, वृद्धमा टाइफाइड र बालबालिकामा झाडापखाला बढ्दै गएको जनाएको छ ।

कार्यालयका प्रमुख डा. विनोद गिरीका अनुसार दुई सातायता जिल्ल्ाा अस्पतालमा बिरामीको चाप बढ्न थालेको हो । बिरामी बढेपछि शैया अभावमा भुइँमा उपचार हुने गरेको गिरीले बताए । 'बढ्दो गर्मीसँगै सदरमुकाम आसपास क्षेत्रबाट दैनिक पचासभन्दा बढी बिरामी टाइफाइड र झाडापखालाका आउने गरेका छन् । गाउँका स्वास्थ्य चौकीमा पनि बिरामी चाप ह्वात्तै बढेको छ', उनले भने । 

स्रोत: कान्तिपुर दैनिक 

Take a pee, make a rupee

Take a pee, make a rupee

Kathmandu, Feb 25: 
It sounds strange that people get paid for just urinating in a toilet but it is true. A local organization in Darechowk, Chitwan is offering a rupee to the person urinating in the toilet. “People got curious why the organization is offering a rupee just for urinating in the toilet and this curiosity made the people to construct ECOSAN toilets in their houses,” says Mr. Shreerendra Prakash Pokharel, President of SEWA Nepal, while addressing the talk programme entitled, “Take a pee, Make a rupee” Urine Harvesting for Sustainable Sanitation and Entrepreneurship organised by Paschim Paaila in collaboration with Environment and Public Health Organization (ENPHO).

Sharing about the success story of ‘Take a pee, make a rupee’ campaign launched in Darechowk of Chitwan, Mr. Pokhrel told that he promoted ECOSAN toilet not just as a toilet but as a factory to produce fertilizer for their fields. He added that the acceptance of urine in the society has also made it easier for him to persuade the locals there to construct ECOSAN toilets. “Urine is socially accepted as a disinfectant. People of Darechowk used to use urine on bruises and eye infections. Therefore it was easy to convince people that urine too can be used as a fertiliser in their fields,” he adds. He further added that the campaign was so successful that, every house in Darechowk now owns an ECOSAN toilet. They enjoy better yields from their fields, and the situation is such that, urine is being stolen nowadays. He shared an interesting fact that the urine produced by a person in a year is enough to fertilize 1 ropani of land and 1 ropani of land can feed one person for a year. There is so much scarcity of fertilizers in Nepal, yet unknowingly people are wasting valuable fertilizers (urine) everyday. Almost 3 billion Nepalese rupees, is spent on chemical fertilizers every year, therefore harvesting urine, could save this sum which in turn can be used for other development activities, said Mr. Pokhrel. 

Mr. Nawal Kishore Mishra, Director of Central Human Resource Development Unit (CHRDU) of Department of Water Supply and Sewerage shared his valuable life experiences on how he first started to experiment with urine in his own garden at his house in Baneshwor. He explained how he was embarrassed at first and would secretly check if anyone was looking before pouring urine on his plants. However, after he saw marvellous results, he has since then been proudly advocating the use of urine as fertilizer. Although the importance of using urine as fertilizer was realized not long ago in Germany, an interesting fact he shared was that, ancient farmers of Nepal had realized the potential of urine 100s of years ago; they used to make manure by mixing urine and ash below their staircase.

Many initiatives have been taken since the establishment of the first ECOSAN toilet in Siddhipur, there are over 2000 ECOSAN toilets all over Nepal today. However, he also stated the sad fact that, ECOSAN toilets and the concept of using urine is still a new concept and still not widely accepted because of lack of awareness and disgust towards urine. There is a high need to promote ECOSAN projects and to do this he suggested that there should be proper co-operation and co-ordination between policy makers, government and the users.

Source: NGO Forum for Urban Water and Sanitation

Cholera is not "A Curse"

Cholera is not "A Curse"

 

BY: ARTHUR M. FOURNIER (afournie@med.miami.edu)

January 5, 2011, Wednesday

The universal response of colleagues when they heard of the cholera outbreak in Haiti was ``Oh, no! Not another curse on that country!''

With cholera, coming after political unrest and the earthquake, the theory that ``Haiti's cursed'' gained ground again. The truth, however, is that most of Haiti's curses, cholera included, are the consequences of the actions of men. Errors of omission and commission not just exacerbated the epidemic but also contributed to its cause and explosive spread.

The first cases were reported in small villages near the mouth of the Artibonite, Haiti's largest river, about 60 miles from Port-au-Prince -- a pastoral setting of small villages surrounded by irrigation canals and rice paddies. On Oct. 20, small clinics there reported being overwhelmed by about 50 patients with fever, vomiting and diarrhea. There were also reports of people found dead by the side of the road -- a macabre signal of just how quickly this disease could suck the life out of its victims.

By the second day, the public hospital in Saint Marc was overwhelmed, with more than 500 cases and more than 100 deaths. The next day, cases were also reported in Mirebalais, which sits on the Artibonite. Sanitation has long been neglected in the Artibonite, and the people routinely bathe and drink from the river. The outbreak occurred at the end of the rainy season, when the water table, at its crest, floods the makeshift latrines. All of this, however, begs the question: Why there?

The Haitians, of course, knew -- the reason was the Nepalese U.N. camp in Mirebalais. The United Nations denied it, in spite of the Associated Press reporting raw sewage dumped from the camp's latrines into a tributary of the Artibonite. Cholera is endemic to Nepal. When tests showed the strain causing the epidemic was endemic to ``South Asia,'' the U.N. countered that none of the soldiers they tested carried the strain. Recently, The Miami Herald reported that a French epidemiologist has strong evidence that cholera originated in the MINUSTAH camp.

The origin of the epidemic was important for two reasons. First, having already been stigmatized unjustly for HIV/AIDS, Haitians should not be blamed for cholera. More important, the U.N. should be held accountable. The Haitians knew all along the U.N. sites were dumping raw sewage into the river, and no one listened. The least the U.N. camps can do is to create adequate sanitation in their own areas. Better would be to make amends by pitching in, digging latrines and wells throughout the country.

Two caveats to this development:

• Cholera is not the fault of the Nepalese soldiers, but the result of a pervasive attitude among contractors that say ``Hey, it's Haiti! We can cut corners! No one will care!''

• We fund the U.N. and we need to hold its members accountable. Even if their camps are not the source, they shouldn't be dumping sewage into Haiti's rivers.

If humans cause Haiti's curses, they can also lift them. Sixteen years ago, Dr. Barth Green and I established a foundation to help Haiti called Project Medishare. Through the years it has grown to be an important contributor to Haiti's health.

You may have heard of Medishare's heroic work after the earthquake. You may not, however, have heard of our community-health project in the Central Plateau. Medishare's presence there, as well as its decade-long experience with community health, made it ideally suited to respond. We immediately deployed community health workers to the Artibonite. Armed with bullhorns and packets of oral-rehydration therapy, as well as donations of bleach and soap, our teams initiated a community education campaign, one small village at a time.

One of our tents used as a field hospital after the earthquake was set up in Mirebalais and, within a week of the outbreak, Medishare and Partners in Health opened a Cholera Treatment Center there. One month into the outbreak, we had already treated more than 2,500 patients, with only six deaths.

Other areas in Haiti, however, will not be so fortunate -- cholera will make 500,000 to 800,000 people ill and claim tens of thousands of lives; a curse not of divine, but of human, origin.

(Dr. Arthur M. Fournier is Associate Dean for Community Health Affairs at the University of Miami Miller School of Medicine and co-founder of Project Medishare.)

Source: The Miami Herald